Andriej Rublow (1966), 205′
reż. Andriej Tarkowski
Dzieje tego filmu, podobnie jak zaprezentowaną w nim historię życia słynnego twórcy ikon, przedstawić można za pomocą kilku, chronologicznie uporządkowanych epizodów. 1962 – rozpoczęcie prac przygotowawczych nad filmem. Lata 1965-1966 – realizacja zdjęć. 1969 – światowa premiera filmu na festiwalu w Cannes (Andriej Rublow, wyświetlany poza konkursem, zdobywa nagrodę FIPRESCI). 1971 – radziecka premiera filmu. Ten ciąg zdarzeń nadbudowuje nad dziełem Tarkowskiego dodatkowy poziom znaczeniowy – pomiędzy treścią filmu, a jego pozaekranowymi losami zachodzi niezwykła koincydencja. W obu przypadkach rozpoznajemy ten sam problem, a mianowicie uwikłanie artysty w meandry epoki, w której przychodzi mu tworzyć.
Waldemar Chołodowski, w recenzji Andrieja Rublowa opublikowanej przy okazji jego polskiej premiery, zwraca uwagę na wymowny kształt formalny dzieła Tarkowskiego: „Ogień i woda, wzlot i upadek, nienawiść i miłość, terror i miłosierdzie, milczenie i krzyk – oto stałe opozycje towarzyszące życiu Rublowa. Wśród nich nie ma pełnego słońca i nie ma czerni nocy. Jest nieustająca szarość. Nawet biel śniegu nie oślepia, pożoga płonącego miasta nie poraża wzroku. Nic nie rozświetla półcieniów, mroków, szarzyzny, w której żyje i tworzy artysta. Jedynie ostatnie sekwencje filmu, pokazane w kolorze ikony Rublowa, zaskakujący rezultat jego pracy w tym świecie są przeciwieństwem szarości”.