Na wystawie Pół wieku „Ziemi obiecanej” w Muzeum Kinematografii można zobaczyć oryginalne notatki Andrzeja Wajdy z czasu realizacji filmu. Znajdujące się w Muzeum historyczne wnętrza pałacu łódzkich fabrykantów Anny i Karola Scheiblerów, w których Wajda kręcił ważne filmowe sceny, są miejscem prezentacji kostiumów z filmu. Na wystawie zaprezentujemy przygotowany przez Muzeum film, w którym o arcydziele wypowiadają się współtwórcy: aktorzy Daniel Olbrychski, Andrzej Seweryn, Wojciech Pszoniak, Anna Nehrebecka oraz twórcy: drugi reżyser filmu Jerzy Domaradzki, kostiumograf Barbara Ptak, charakteryzatorka Anna Adamek, asystent kierownika produkcji Waldemar Król, drugi scenograf Andrzej Haliński, montażystka Halina Prugar-Ketling, konserwatorzy Wojciech Walczak i Małgorzata Laurentowicz-Granas.
Ziemia obiecana jako adaptacja prozy Władysława Stanisława Reymonta
Scenariusz Ziemi obiecanej Andrzeja Wajdy opierał się na powieści laureata literackiej nagrody Nobla Władysława Stanisława Reymonta. Pierwowzór ukazywał się w odcinkach w „Kurierze Codziennym” w latach 1897-1898, w formie książkowej Ziemia została wydana w 1899 roku. Pierwsza adaptacja filmowa, niemy film w reżyserii Aleksandra Hertza i Zbigniewa Gniazdowskiego z ówczesną gwiazdą Jadwigą Smosarską w roli Anki Kurowskiej, pochodzi z 1927 roku. Jedyne zachowane 15 min z pełnometrażowego dzieła, można zobaczyć w Muzeum Kinematografii.
Ziemia obiecana okazała się filmem odmiennym od dotychczasowych dokonań Andrzeja Wajdy, w których dominowała tematyka narodowa. Wajda chciał rozpocząć realizację filmu w 1967 roku, sięgnął wówczas po scenariusz złożony w Zespole Filmowym „Kamera”. Niezadowolony z jego kształtu przystąpił do pisania własnego scenariusza w latach 1971-1973. Zdjęcia do filmu zaczęły się w lutym 1974 roku, a premiera odbyła się rok później. Energia, z jaką kręcono Ziemię obiecaną, odpowiadała dynamice filmu. Pomagały w tym np. rozedrgane ujęcia z ręki. Za zdjęcia odpowiadali Witold Sobociński, Edward Kłosiński i Wacław Dybowski. Równolegle pracowały dwie ekipy zdjęciowe. Głównym zespołem zarządzał Wajda, pozostałymi drudzy reżyserzy Andrzej Kotkowski i Jerzy Domaradzki.
Ziemia obiecana (1975, reż. Andrzej Wajda)
W Ziemi obiecanej wystąpiło ponad pięćdziesięciu aktorów i przeszło stu statystów. W Archiwum Andrzeja Wajdy, wśród roboczych notatek reżysera, można znaleźć wiele odmiennych pomysłów obsadowych. Od początku pewna była tylko rola Karola, powierzona Danielowi Olbrychskiemu. Niezapomnianą muzykę do Ziemi obiecanej skomponował Wojciech Kilar.
Oficjalna premiera Ziemi obiecanej odbyła się 21 lutego 1975 roku w warszawskim kinie Relax. Ziemia obiecana została świetnie przyjęta przez publiczność. W roku premiery film miał ponad 6,5 mln widzów. Krytycy filmowi zarzucali dziełu obsceniczność oraz odbieganie od pierwowzoru literackiego. Pomimo tego Ziemia obiecana zdobyła najważniejsze polskie laury, w tym Złote Lwy na festiwalu w Gdańsku.
Wystawa Pół wieku „Ziemi obiecanej”
Rok 2025 został ogłoszony przez Senat RP rokiem Władysława Reymonta, a przez Radę Miejską Łodzi Rokiem Ziemi obiecanej. Wystawa Pół wieku „Ziemi obiecanej” jest hołdem dla Andrzeja Wajdy i współtwórców jego mistrzowskiego dzieła.
Wystawa Pół wieku „Ziemi obiecanej” jest współfinansowana ze środków Miasta Łodzi oraz ze środków Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
Zespół kuratorski wystawy Pół wieku „Ziemi obiecanej”: Rafał Andrzejczak, Marzena Bomanowska, Anna Michalska, Zuzanna Woźniak.
Wystawa Pół wieku „Ziemi obiecanej” – kiedy otwarcie?
Wernisaż odbędzie się 13 lutego o godzinie 17:00 w Muzeum Kinematografii w Łodzi, pl. Zwycięstwa 1.
Ekspozycja zostanie otwarta dla publiczności od 14 lutego do 4 maja 2025 roku.
Wystawa Pół wieku „Ziemi obiecanej” została dofinansowana ze środków:
Partnerzy wystawy Pół wieku „Ziemi obiecanej”:
